23 Kasım 2013

Yol ve Yolculuk



Yola çıkılır mı yoksa yola düşülür mü?
Yola çıkmakla yola düşmek arasında bir fark olmalı. Yola çıkmak sanki daha bir planlanmış, düşünülüp taşınılıp verilmiş bir kararın sonucunu ifade ediyor gibi. Oysa düşmek beklenmedik bir şeydir. Sarsıcıdır. Hazırlıksızsınızdır. Sizi yola düşmeye mecbur eden bir şey varlığını ima eder. Bir oldubittidir sanki. Ancak neticede her iki durumda da bir yolculuk söz konusudur. Yolculuğun çok katmanlı ve kalıcı bir iz bırakması yolcuya bağlıdır. Elbette yol'un kendisi de önemlidir. Ancak hiç bir yolun her adımının hesaplı ve kestirilebilir olması beklenemez. Bu anlamda yol her zaman sürprizlere açık olmayı gerektirir. Açık ve hazırlıklı. Dahası yol azdan çoktan bir şeylerin göze alınmasını da talep eder yolcudan. Öyle ya "Yolcunun hali belli olmaz" denmiştir ezelden, "Gidip de dönmemek, gelip de bulmamak var" denmiştir. Nereden bakarsanız bakınız yolun ve yolculuğun tekinsizliğine işaret eder kadim sözler.

Yola çıkmak ya da yola düşmek...
Tuhaf bir tezatla birincisi bir çıkışı, tırmanışı işaret ederken ikincisi bir inişi, düşüşü işaret etmektedir. Demek ki çift taraflıdır yol her zaman. Gidişi vardır, dönüşü vardır. Yokuşu ve inişi vardır. Yolculuk biraz da buna bağlı olarak kolay ve keyifli ya da zor ve zahmetli olur.  Dümdüz yol olur mu? Olmaz. Ya da göreceli olarak düz yol olabilse de, bu, yolculuğun kolay ya da keyifli geçeceği anlamına gelmez. Sıkıcı olabilir. Hatta fazla konforlu ve zikzaklarından arındırılmış, bütün köşeleri rahatça dönülecek şekilde yuvarlaklaştırılmış yol yolculuğu tümden anlamsız bir hale getirebilir. Bu durumda büyük ihtimalle yolcu uyur. Yolda uyumak en hafifinden yolculuğu kaçırmanıza neden olur. Daha beteri sıçrayarak uyanmanıza yol açacak bir kazayı beklemelisiniz. Ve en fenası uyanamadan direkt ölüme geçmenizdir ki artık sizin için bu âlemde bir yol ya da yolculuk söz konusu değildir.

Bu durumda yol'dan ya da yolculuktan düşmekten söz edebiliriz. Yol'dan ya da yolculuktan düşmek menzile varamamak demektir. Yolun sonunu görememek.


Başka yollar ve yolculuklar sizi bekliyor olsa da bunlar tamamlayamadığınız bir yolun varlığını inkâr etmezler. Tam tersine onların varlığı tamamlanmamış/tamamlanamamış bir veya birkaç yolculuğun iz düşümlerine karşılık gelmektedir. Daha geniş bir çerçevede herhangi bir yolun tamamlanmama ya da yürünmeme ihtimali yoktur. Er veya geç, varlığa gelen her tezahür ya da tezahür etmiş her varlık kendi potansiyelinin elverdiği menzile varacaktır.